W ramach programu zajęć "Przygotowanie do życia w rodzinie" w klasie piątej ważnym tematem jest rodzina. Celem tych zajęć jest uzmysłowienie uczniom ogromnej roli, jaką pełni rodzina w życiu każdego człowieka. Na szczególną uwagę zasługuje rola dziecka we współczesnej rodzinie.
Jestem częścią rodziny
Wstęp:
Rodzina jest istotnym fundamentem życia człowieka. Wzrastanie dziecka w szczęśliwej rodzinie lub odczuwanie jej braku dostarcza doświadczeń ważnych i wpływających na dalsze dorosłe życie.
Teoretyczne ujęcie problemu:
Rodzina powstaje , gdy kobieta i mężczyzna z radością i nadzieją decydują się zostać rodzicami. Już w łonie matki między dzieckiem i jego rodzicami rodzi się silna więź, która po jego urodzeniu będzie dalej wzmacniana dzięki dawaniu miłości. We wspólnocie, którą tworzą: matka, ojciec i dziecko (dzieci), każdego dnia realizowane są najważniejsze potrzeby wszystkich członków rodziny. W rodzinie następuje również przekazanie fundamentalnych wartości, postaw i tradycji. Dzięki nim w atmosferze miłości, akceptacji i zrozumienia, dziecko może się harmonijnie rozwijać i dojrzewać. Człowiekiem dobrym, mądrym i zdolnym kochać innych ludzi w przyszłości stanie się to dziecko, które w dzieciństwie nauczyło się współtworzyć swoimi czynami i słowami pozytywną atmosferę w domu rodzinnym. W ten sposób człowiek otrzymuje wszystko, co będzie mu potrzebne do założenia własnej szczęśliwej rodziny.
Cel główny: Rodzina jako wspólnota oparta na silnych więziach.
Cele operacyjne: Uczeń po przeprowadzonej lekcji powinien: - znać pojęcie rodziny i uświadomić sobie jej znaczenie, - widzieć swoje miejsce w rodzinie, - pogłębiać więź rodzinną.
Odbiorca: Klasa V szkoły podstawowej.
Metody i techniki pracy:- uzupełnianie zdań niedokończonych, - praca w grupach, - pajęczynka, - fotoekspresja, - graffiti. Materiały: kłębek wełny, 2 markery, kartki papieru, wycięte z gazet kolorowe zdjęcia członków rodzin, karteczki samoprzylepne.
Czas: 45 minut.
Przebieg zajęć:
1. Powitanie uczniów. Przypięcie na tablicy tematu zajęć. (1 min.) 2. Wszyscy uczniowie siedzą w kręgu. Nauczyciel zaczyna ćwiczenie i mówi: „Rodzina to .............” i rzuca kłębek wełny następnej osobie. Uczniowie podają skojarzenia związane z rodziną. (5 min.) 3. Nauczyciel z uczniami tworzy pojęcie rodziny, a później pyta, co łączy członków rodziny? Czego symbolem jest nić? Kiedy powstaje więź rodzinna? Kiedy zostaje naruszona? (6 min.) 4. Nauczyciel poleca uczniom wybrać ze zdjęć wyciętych z gazety te, które przypominają ich rodziny. Dzieci uzasadniają swój wybór. (5 min.) 5. Nauczyciel mówi, że każdy zajmuje określone miejsce w rodzinie i od każdego z członków uczy się. Po zastanowieniu uczniowie na trzech kartkach wpisują: Czego nauczyłem się od Mamy, od Taty, od rodzeństwa i przyczepiają kartki na tablicy pod sylwetkami mamy, taty, dzieci. (5 min.) 6. Wspólnie z uczniami nauczyciel wyciąga wnioski o znaczeniu rodziny w życiu człowieka oraz funkcję członków (przede wszystkim roli Mamy i Taty). (5 min.) 7. Uczestnicy zajęć ustalają jaki może być ich wkład w życie rodziny? Co mogą dać rodzicom i rodzeństwu? Podzieleni na 2 grupy próbują to namalować. (7 min.) 8. Reprezentanci grup omawiają propozycje uczniów. (5 min.)
Przewidywane efekty zajęć:Po zakończonej lekcji uczeń potrafi: 1. Zdefiniować rodzinę. 2. Umie rozróżnić funkcje członków rodziny. 3. Potrafi aktywnie włączyć się w życie rodziny.
Ewaluacja zajęć: Uczniowie na dużych kartkach piszą dalszy ciąg zdania: „Na dzisiejszych zajęciach ......................... .” (5 min.)
Wskazówki metodyczne:Ze względu na zachodzące zmiany we współczesnych rodzinach (przemoc, rodziny niepełne, dzieci porzucone) zrealizowanie tego zagadnienia wymaga rozwagi. Ważne jest, aby nie zranić uczuć dzieci z rodzin dysfunkcyjnych i raczej skupić się na pozytywnych przykładach. Każdy dom i rodzina w nim mieszkająca jest inna i nie należy ich porównywać, a co najważniejsze oceniać wszystkich jedną miarą. Rodzice powinni pamiętać, że spoiwem które łączy rodzinę jest miłość. Jednak mądra miłość wymaga, aby i dzieci chciały aktywnie współtworzyć rodzinę, dlatego należy im to uświadomić.
Bibliografia: 1. J. Krzyżewska, „Aktywizujące metody i techniki w edukacji wczesnoszkolnej. Część I”. Wydawnictwo AU OMEGA, Suwałki 1998 2. T. Król, „Wędrując ku dorosłości. Wychowanie do życia w rodzinie dla uczniów klas V – VI szkoły podstawowej”. Wydawnictwo RUBIKON, Kraków 3. T. Król, K. Maśnik, G. Węglarczyk, „Wychowanie do życia w rodzinie. Program nauczania dla klas V – VI szkoły podstawowej”. Wydawnictwo RUBIKON, Kraków 4. I. Gumowska, „Księga nastolatków”. Warszawa 1990
Opracowała: Mirosława Boluk Szkoła Podstawowa nr 76 we Wrocławiu |